निर्जला एकादशी: तारीख, शुभ वेळ आणि दानाचे महत्त्व जाणून घ्या

निर्जला एकादशी ही सनातन परंपरेतील एक महत्त्वाची एकादशी आहे, जी भगवान विष्णूंच्या पूजेसाठी समर्पित आहे. निर्जला एकादशीला ‘ज्येष्ठ शुक्ल एकादशी’ असेही म्हणतात. ‘निर्जला’ या शब्दाचा अर्थ पाण्याशिवाय आहे. म्हणून, ही एकादशी पाणी आणि अन्न न घेता साजरी केली जाते.

या दिवशी व्रत करणारे भक्त अन्न किंवा पाणी सेवन करत नाहीत. निर्जला एकादशी ही सर्व पापे धुवून टाकणारी मानली जाते. असे म्हटले जाते की या दिवशी भगवान विष्णूंचे उपवास आणि पूजा केल्याने सर्व पापे नष्ट होतात आणि इच्छित फळे मिळतात. या एकादशीला भीमसेनी एकादशी असेही म्हणतात.

निर्जला एकादशीचे महत्त्व

असे म्हटले जाते की निर्जला एकादशीचे उपवास करणे हे सर्व पवित्र तीर्थस्थळांवर स्नान करण्यासारखे आहे. या दिवशी स्नान आणि दान केल्याने भक्ताच्या सर्व चिंता दूर होतात आणि तो वैकुंठात स्थान प्राप्त करतो. निर्जला एकादशीला उपवास आणि भगवान विष्णूची पूजा केल्याने दीर्घायुष्य मिळते.

निर्जला एकादशी २०२५ कधी आहे?

२०२५ मध्ये, निर्जला एकादशी ६ जून २०२५ रोजी साजरी केली जाईल. एकादशीचा शुभ मुहूर्त ६ जून रोजी पहाटे २:१५ वाजता सुरू होईल आणि दुसऱ्या दिवशी, ७ जून रोजी दुपारी ४:४७ वाजता संपेल. उदयतिथी (सूर्योदयावर आधारित दिवस) नुसार, ६ जून रोजी निर्जला एकादशी साजरी केली जाईल. या दिवशी सर्व भक्तांनी पुण्यफळ मिळविण्यासाठी अन्नपाणी न घेता भगवान विष्णूची पूजा करावी.

निर्जला एकादशीला दानाचे महत्त्व

सनातन परंपरेत, दान देणे हे एक अतिशय महत्त्वाचे पुण्यकर्म मानले जाते. असे म्हटले जाते की जेव्हा जेव्हा भक्त किंवा दाता गरजू व्यक्तीला काही दान करतो तेव्हा तो पापांपासून मुक्त होतो. तसेच, धार्मिक शास्त्रांनुसार, दानाचे फळ या जन्मात मिळते, तर काही पुढील जन्मात मिळते.

दानाचे महत्त्व अधोरेखित करताना, धार्मिक शास्त्रे म्हणतात:

दानेन प्राप्यते स्वर्गो दानेन सुखश्रुते.

इहमूत्र च दानेन पूज्यः भवति मानवः।।

दानाद्वारे स्वर्ग प्राप्त होतो. दान केल्याने भक्त आनंद उपभोगण्यास पात्र होतो. पृथ्वीवर आणि परलोकात, दान देऊनच व्यक्ती पूजनीय बनते.

निर्जला एकादशीला या गोष्टींचे दान करा

निर्जला एकादशीच्या शुभ प्रसंगी, अन्न आणि धान्याचे दान सर्वोत्तम मानले जाते. असे म्हटले जाते की या पुण्य तिथीला गरीब, गरजू आणि असहाय्य लोकांना अन्न दान केल्याने भगवान विष्णूचे आशीर्वाद प्राप्त होतात. तसेच, व्यक्ती कल्याणाच्या मार्गावर प्रगती करते. निर्जला एकादशीच्या या शुभ दिवशी, नारायण सेवा संस्थेच्या दिव्यांग मुलांना अन्नदान करण्याच्या प्रकल्पात सहकार्य करून पुण्यकार्यात सहभागी व्हा.

वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)

प्रश्न: निर्जला एकादशी कधी आहे?

उत्तर: निर्जला एकादशी ६ जून २०२५ रोजी साजरी केली जाईल.

प्रश्न: निर्जला एकादशी कोणत्या देवतेला समर्पित आहे?

उत्तर: निर्जला एकादशी भगवान विष्णूला समर्पित मानली जाते.

प्रश्न: निर्जला एकादशीला कोणाला दान द्यावे?

उत्तर: निर्जला एकादशीला ब्राह्मण आणि गरीब, गरजू आणि असहाय्य लोकांना दान द्यावे.

प्रश्न: निर्जला एकादशीच्या दिवशी काय दान करावे?

उत्तर: निर्जला एकादशीच्या शुभ प्रसंगी अन्न आणि धान्य दान करावे.