सावनमध्ये या दिवशी पडत आहे हरियाली अमावस्या, जाणून घ्या तिथी, शुभ मुहूर्त आणि दानाचे महत्त्व

हिंदू परंपरेमध्ये सावन महिना भगवान शिवसाठी समर्पित मानला जातो. सावन महिन्यात भगवान शिवाची पूजा आणि आराधना केली जाते. या वेळेस वातावरणात प्रकृतीची वेगळीच छटा पाहायला मिळते. मॉन्सून आपल्या शिखरावर असतो आणि पृथ्वी हरियाळीची चादर ओढते. भारतीय परंपरेमध्ये हा पर्व प्रकृती आणि पर्यावरण संरक्षणाच्या प्रतीक म्हणून साजरा केला जातो. हरियाली अमावस्या दरवर्षी श्रावण महिन्यात साजरी केली जाते. त्यामुळे याला श्रावण अमावस्या देखील म्हटले जाते.

हरियाली अमावस्या 2025 तिथी आणि शुभ मुहूर्त

साल 2025 मध्ये हरियाली अमावस्याची सुरुवात 24 जुलैला रात्री 2 वाजून 28 मिनिटांवर होईल. तसेच याचे समापन पुढील दिवशी 25 जुलैला रात्री 12 वाजून 40 मिनिटांवर होईल. हिंदू धर्मात उदयातिथिचे महत्त्व आहे म्हणून हरियाली अमावस्या 24 जुलैला साजरी केली जाईल.

हरियाली अमावस्याचे महत्त्व

सावन महिन्यात हरियाली अमावस्या विशेष पुण्यकारी मानली जाते. या दिवशी स्नान आणि दीन–हीन, असहाय लोकांना दान देण्यामुळे साधकांना पितृ दोष, कालसर्प दोष आणि शनी दोषापासून मुक्ती मिळते. या अमावस्येला झाडे लावणे अत्यंत शुभ मानले जाते. तसेच या दिवशी पीपल वृक्षाच्या मुळावर दूध आणि जल अर्पित केले जाते. यामुळे साधकांना देवते आणि पितरांचे आशीर्वाद प्राप्त होतात.

हरियाली अमावस्येचे मुख्य उद्दीष्ट पर्यावरण संरक्षण आणि प्रकृतीबद्दल आदर आणि आभार व्यक्त करणे आहे. हे पर्व आपल्याला आठवण करून देते की आपण प्रकृतीचे ऋणी आहोत आणि तिचे संरक्षण करण्यासाठी आपल्याला प्रत्येक शक्य प्रयत्न करावा लागेल.

हरियाली अमावस्येला रुद्राभिषेक करवावा

काही लोक सांगतात की हरियाली अमावस्येच्या दिवशी वाईट शक्तीपासून बचाव करण्यासाठी भगवान शिवाची पूजा अत्यंत महत्त्वाची ठरते. अशा स्थितीत या दिवशी भगवान शिवाचा रुद्राभिषेक करविण्याचे मोठे महत्त्व आहे. या दिवशी रुद्राभिषेक करविण्यामुळे साधकांना भगवान शिवाचे आशीर्वाद प्राप्त होतात.

अमावस्येवर दानाचे महत्त्व

भारतीय संस्कृतीत दान हे माणसाचे अविभाज्य अंग आहे. दान केवळ संपत्तीचे नाही, तर वेळ, ज्ञान आणि संसाधनांचे देखील असू शकते. दान समाजात एकता आणि सहकार्याची भावना वाढवते. यामुळे दानकर्त्याला समाधान आणि आंतरिक शांती प्राप्त होते, तर गरजू लोकांना मदत मिळते.

दानाच्या महत्त्वाचे वर्णन विविध शास्त्रांमध्ये केले आहे. श्रीमद्भगवद गीतेमध्ये श्री कृष्णाने म्हटले आहे:

“यज्ञदानतप: कर्म न त्याज्यं कार्यमेव तत्।”

अर्थात, यज्ञ, दान आणि तप हे कर्म त्यागण्यायोग्य नाहीत, हे नक्कीच करावेत.

तसेच एक इतर श्लोक दानाच्या महत्त्वाचे असे दर्शवतो:

अन्नदानं परं दानं बहुधा न श्रियं लभेत।

तस्मात् सर्वप्रयत्नेन अन्नं दातव्यं कृतात्मना॥

अर्थात, अन्नदान हे सर्वोत्तम दान आहे, याच्या द्वारा व्यक्ती महान समृद्धी प्राप्त करतो. म्हणूनच प्रत्येक शक्य प्रयत्नाने अन्नदान करणे आवश्यक आहे.

हरियाली अमावस्येवर या गोष्टीचे दान करा

हरियाली अमावस्येवर दानाचे मोठे महत्त्व मानले जाते. असे म्हटले जाते की या शुभ दिवशी अन्न आणि भोजन दान करणे सर्वोत्तम आहे. हरियाली अमावस्येच्या पुण्यकारी संधीवर नारायण सेवा संस्थेच्या दीन–हीन, असहाय, गरीब मुलांना भोजन दान देण्याच्या प्रकल्पात सहभागी होऊन पुण्याचा भाग बना.

साधारणपणे विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs):

प्रश्न: हरियाली अमावस्या 2025 कधी आहे?

उत्तर: हरियाली अमावस्या 24 जुलै 2025 ला आहे.

प्रश्न: हरियाली अमावस्येवर कोणाला दान देणे आवश्यक आहे?

उत्तर: हरियाली अमावस्येवर ब्राह्मण तसेच दीन–हीन, असहाय, गरीब लोकांना दान देणे आवश्यक आहे.

प्रश्न: हरियाली अमावस्येवर कोणत्या गोष्टीचे दान करणे आवश्यक आहे?

उत्तर: हरियाली अमावस्येच्या शुभ संधीवर अन्न, भोजन, फळ इत्यादी दान करणे आवश्यक आहे.