कामिका एकादशी
सनातन धर्मात एकादशी तिथीला विशेष महत्त्व आहे. सर्व एकादशींमध्ये कामिका एकादशीचे स्थान अत्यंत पवित्र आणि इच्छापूर्ती करणारे मानले गेले आहे. ही एकादशी श्रावण महिन्याच्या कृष्ण पक्षाच्या एकादशीला साजरी केली जाते. ‘कामिका‘ या शब्दाचा अर्थ आहे – इच्छांनाही पूर्ण करणारी. या दिवशी व्रत केल्याने व्यक्तीचे जन्म-जन्मांतरातील पाप नष्ट होतात आणि आत्मा परम शांती आणि मोक्षाच्या मार्गावर जातो.
कामिका एकादशीचा पौराणिक प्रसंग आणि महत्त्व
धार्मिक ग्रंथांनुसार, कामिका एकादशी व्रत केल्याने व्यक्ती सर्व पापांपासून मुक्त होतो आणि ईश्वराची कृपाही मिळवतो. पद्म पुराणात या व्रताचे विशेष महत्त्व सांगितले गेले आहे की, या व्रताचे पुण्य फळ गंगा स्नान, तीर्थ यात्रा, यज्ञ आणि दान यापेक्षा देखील अधिक श्रेष्ठ आहे.
भगवान विष्णुच्या प्रती श्रद्धा, भक्ती आणि सेवा यांनी परिपूर्ण असलेली ही एकादशी व्रत पाप, दुःख, दरिद्रता आणि भयाचे नाश करणारी आहे. या दिवशी व्रत, जप, ध्यान आणि सेवा केल्याने जीवनात आध्यात्मिक जागरूकता येते आणि हृदयात दया, करुणा आणि सहानुभूतीचा संचार होतो.
दान आणि सेवा महत्त्वाचे
कामिका एकादशी फक्त व्रत आणि उपवासनाचाच नाही, तर सेवा आणि दानाचाही खास दिवस आहे. या दिवशी केलेले दान हजारो यज्ञांपेक्षा अधिक श्रेष्ठ मानले जाते. कूर्मपुराणात देखील सांगितले आहे:
“स्वर्ग, दीर्घायु आणि ऐश्वर्याची इच्छा असलेल्यांनी आणि पापांची शांती आणि मोक्ष प्राप्तीच्या इच्छेने ब्राह्मण आणि पात्र व्यक्तींना दान करावे.”
कामिका एकादशीवर दान आणि पुण्य
कामिका एकादशीवर गरजू, अपंग, दीन-दु:खी आणि गरजूंना अन्न आणि भोजन देणे, अक्षय पुण्याचे फळ देते. नारायण सेवा संस्थेच्या दिव्यांग मुलांना आजीवन अन्न (वर्षात एक दिवस) देण्याच्या सेवेमध्ये सहभागी होऊन, या पवित्र दिवसाचे सर्वोत्तम पुण्य मिळवा.