ഹിന്ദു കലണ്ടർ അനുസരിച്ച്, സൂര്യൻ മീനം രാശിയിൽ നിന്ന് മേടം രാശിയിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ, ആ കാലഘട്ടത്തെ മേടം സംക്രാന്തി എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ഈ സംക്രാന്തി പുതിയ ബോധത്തിന്റെയും പുതിയ ദൃഢനിശ്ചയത്തിന്റെയും പ്രതീകമാണ്. ഈ ദിവസം, സൂര്യന്റെ പുതിയ പാത ആരംഭിക്കുന്നു, ഇത് ഋതുക്കളുടെ മാറ്റത്തെ മാത്രമല്ല, ശുഭകരമായ പുതിയ സൂര്യന്റെ ഉദയത്തിന്റെയും പ്രതീകമായി മാറുന്നു.
ഈ ഉത്സവം പ്രത്യേകിച്ച് ഖർമ്മങ്ങളുടെ അവസാനവുമായും ശുഭകരമായ പ്രവൃത്തികളുടെ തുടക്കവുമായും ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. സൂര്യൻ ധനു, മീനം രാശികളിൽ സഞ്ചരിക്കുമ്പോൾ ഒരു മാസം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ഖർമ്മങ്ങൾ, ആ സമയത്ത് വിവാഹം, ഗൃഹപ്രവേശം, മുണ്ടൻ, യജ്ഞോപവീത് തുടങ്ങിയ ശുഭകരമായ പ്രവൃത്തികൾ മതപരമായ വീക്ഷണകോണിൽ നിന്ന് നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു. സൂര്യൻ മേടം രാശിയിൽ പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ, എല്ലാ ശുഭകരമായ പ്രവൃത്തികളുടെയും വാതിലുകൾ വീണ്ടും തുറക്കുകയും മുഴുവൻ അന്തരീക്ഷവും പുതിയ ഉത്സാഹം, സന്തോഷം, ആത്മീയ ഊർജ്ജം എന്നിവയാൽ നിറയുകയും ചെയ്യുന്നു.
2025 മേടം സംക്രാന്തി എപ്പോഴാണ്?
വേദ കലണ്ടർ അനുസരിച്ച്, വരുന്ന ഏപ്രിൽ 14 ന് മേടം സംക്രാന്തി ആഘോഷിക്കും. ഈ ദിവസം, പുണ്യകാലം രാവിലെ 05:57 മുതൽ ഉച്ചയ്ക്ക് 12:22 വരെ ആരംഭിക്കും. ഇതിനുപുറമെ, മഹാ പുണ്യകാലം രാവിലെ 05:57 മുതൽ രാവിലെ 08:05 വരെ ആരംഭിക്കും.
മതപരമായ പ്രാധാന്യം
പുരാണ ഗ്രന്ഥങ്ങളിലും തിരുവെഴുത്തുകളിലും മേഷസംക്രാന്തിയെക്കുറിച്ച് പ്രത്യേക പ്രാധാന്യത്തോടെ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇതിനെ ‘സൗര പുതുവത്സര’ത്തിന്റെ ആരംഭം എന്നും വിളിക്കുന്നു. സൂര്യപൂജ, സ്നാനം, ദാനം, ജപം എന്നിവയ്ക്ക് ഈ ദിവസം വളരെ ശുഭകരമാണ്. ഗംഗ, യമുന, നർമ്മദ, ഗോദാവരി തുടങ്ങിയ പുണ്യനദികളിൽ ഈ ദിവസം കുളിക്കുന്നത് ജന്മപാപങ്ങളെ നശിപ്പിക്കുകയും മോക്ഷം നേടുന്നതിന് വഴിയൊരുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
രാവണനെ കീഴടക്കാൻ ഭഗവാൻ ശ്രീരാമൻ തെക്കോട്ട് യാത്ര ആരംഭിച്ചത് ഈ ദിവസം മുതലാണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. അതേസമയം, വിഷ്ണുവിന്റെ ആരാധനാകാലം ഈ ദിവസം മുതൽ വീണ്ടും ആരംഭിക്കുന്നുവെന്നും പറയപ്പെടുന്നു.
ആത്മീയ വികാരം
ജ്യോതിശാസ്ത്രപരമായ മാറ്റങ്ങളോടൊപ്പം, നമ്മുടെ ഉള്ളിലെ സൂര്യദേവനെ ഉണർത്തുന്ന ഒരു ഉത്സവം കൂടിയാണ് മേഷസംക്രാന്തി. സൂര്യഭഗവാൻ തന്റെ പാതയിൽ മുന്നേറുകയും വെളിച്ചം ഇരുട്ടിനെ ജയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതുപോലെ, നമ്മുടെ ജീവിതത്തിലെ ഇരുട്ടിനെ ഇല്ലാതാക്കിക്കൊണ്ട് അറിവ്, സേവനം, ഭക്തി എന്നിവയുടെ പാതയിൽ നാം മുന്നേറണം. ഈ സംക്രാന്തി നമ്മുടെ മനസ്സിൽ പുതുമയും, പഴയ അസ്വസ്ഥതകളിൽ നിന്നുള്ള മോചനവും, പുതിയ സത്കർമ്മങ്ങൾക്കുള്ള പ്രചോദനവും നൽകുന്നു.
സംക്രാന്തി ദിനത്തിൽ, സൂര്യഭഗവാന് ജലം അർപ്പിക്കുക, വിളക്ക് കൊളുത്തുക, തുളസിയുടെ സമീപം വിളക്ക് വയ്ക്കുക, ആരതി നടത്തുക, ഭഗവദ് ഭഗവാൻ വിഷ്ണുവിനെ ആരാധിക്കുക എന്നിവ പ്രത്യേകിച്ചും ഫലപ്രദമാണെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ‘അന്നദാനം’, ‘വസ്ത്രദാനം’, ‘ഗൗഡനം’, ‘സ്വർണ്ണദാനം’ എന്നിവയ്ക്കും ഈ ദിവസം വളരെ ശുഭകരമാണ്.
ദേവന്മാരുടെ ഊർജ്ജം ഭൂമിയിൽ പ്രത്യേകിച്ചും സജീവമായിരിക്കുന്ന ‘ദക്ഷിണായനം’ മുതൽ ‘ഉത്തരായണം’ വരെയുള്ള സൂര്യന്റെ ചലനത്തെ ഈ കാലഘട്ടം സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഗ്രാമങ്ങളിലും പട്ടണങ്ങളിലും, മേളകൾ, കഥ-പ്രവചനം, ഹവന-യജ്ഞം, ഭഗവത് പാത, രുദ്രാഭിഷേകം തുടങ്ങിയ പരിപാടികൾ മേഷസംക്രാന്തിയിൽ സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. ആളുകൾ പുതുവസ്ത്രങ്ങൾ ധരിച്ച് ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ പോയി സൂര്യദേവനെയും വിഷ്ണുവിനെയും ആരാധിക്കുകയും ജീവിതത്തിൽ ഭാഗ്യം ലഭിക്കാൻ പ്രാർത്ഥിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
നാടോടി ഉത്സവങ്ങളും പാരമ്പര്യങ്ങളും
ഇന്ത്യയിലെ വിവിധ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ മേഷ സംക്രാന്തി വ്യത്യസ്ത പേരുകളിൽ ആഘോഷിക്കപ്പെടുന്നു. പഞ്ചാബിൽ ബൈശാഖി, കേരളത്തിൽ വിഷു, തമിഴ്നാട്ടിൽ പുത്തണ്ടു, ഒഡീഷയിൽ പാന സംക്രാന്തി, അസമിൽ ബിഹു, പശ്ചിമ ബംഗാളിൽ പൊയ്‌ല ബോയ്‌ഷാഖ്, നേപ്പാളിൽ നേപ്പാളി പുതുവത്സരം എന്നിങ്ങനെ ഇത് വളരെ സന്തോഷത്തോടെ ആഘോഷിക്കപ്പെടുന്നു. ഈ വൈവിധ്യം നമ്മുടെ സാംസ്കാരിക സമ്പന്നതയുടെയും മതപരമായ ഐക്യത്തിന്റെയും പ്രതീകമാണ്.
ഈ ദിവസം സട്ടു, വെള്ളരി, ശർക്കര, വെള്ളം, കലം, ഫാൻ എന്നിവ ദാനം ചെയ്യുന്ന ഒരു പാരമ്പര്യമുണ്ട്. ഈ ഉത്സവം വേനൽക്കാലത്തിന്റെ വരവിനെയും ശരീരത്തെ തണുപ്പിക്കാനുള്ള തയ്യാറെടുപ്പിനെയും പ്രതീകപ്പെടുത്തുന്നു. ഈ ദിവസം ദാനധർമ്മങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേകിച്ചും ഫലപ്രദമാണെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.
മേഷ സംക്രാന്തി നമ്മുടെ ജീവിതത്തിൽ ഐശ്വര്യത്തിന്റെയും വിശുദ്ധിയുടെയും ഐക്യത്തിന്റെയും വെളിച്ചം പരത്തുന്നു. ഇത് നമ്മിൽ പുതിയ പ്രചോദനവും പ്രതീക്ഷയും പകരുന്നു, നമ്മെ ഇരുട്ടിൽ നിന്ന് വെളിച്ചത്തിലേക്കും, നിഷ്ക്രിയത്വത്തിൽ നിന്ന് പ്രവർത്തനത്തിലേക്കും, അഹങ്കാരത്തിൽ നിന്ന് ഭക്തിയിലേക്കും കൊണ്ടുപോകുന്നു.
ഈ ശുഭ മുഹൂർത്തത്തിൽ, നമ്മുടെ ഉള്ളിലെ അജ്ഞതയും അലസതയും ഉപേക്ഷിച്ച് സൽകർമ്മങ്ങളുടെയും സേവനത്തിന്റെയും പാതയിൽ മുന്നേറാം. ഈ മേടസംക്രാന്തിയിൽ നമുക്ക് ഒരു പ്രതിജ്ഞയെടുക്കാം – സൂര്യഭഗവാനെപ്പോലെ ജീവിതത്തിൽ വെളിച്ചം പരത്താനും, ഭഗവാൻ വിഷ്ണുവിനെപ്പോലെ ധർമ്മത്തെ സംരക്ഷിക്കാനും, മനുഷ്യരാശിയുടെ സേവനത്തിനായി സ്വയം സമർപ്പിക്കാനും.
ഓം സൂര്യായ നമഃ.
ശുഭമേട സംക്രാന്തി.
